
Δράσεις Διατήρησης της Άγριας Ζωής
Αρκούδα
Από θεσμική άποψη η αρκούδα είναι απόλυτα προστατευόμενο είδος τόσο με βάση την ελληνική όσο και την κοινοτική νομοθεσία όπου χαρακτηρίζεται «είδος προτεραιότητας», ενώ το καθεστώς διατήρησης υπάγεται στην κατηγορία «κινδυνεύοντα» με βάση το «Κόκκινο Βιβλίο των απειλούμενων ζώων της Ελλάδας είδη» (2009).
Επιστημονική ονομασία |
Ursus Arctos |
Βάρος |
Θηλυκά εώς 140 κιλά/ Αρσενικά έως 280 κιλά |
Μέγεθος |
Το ύψος ενός ενήλικου ζώου μπορεί να φθάσει τα 1,10 μ ενώ το συνολικό μήκος από την άκρη της μουσούδας ως την πολύ μικρή ουρά κυμαίνεται από 1,70 - 2,20 μ. |
Διάρκεια Ζωής |
20 με 25 χρόνια |
Βιότοπος | Εκτεταμένα μικτά ή και αμιγή δάση φυλλοβόλων (δρυς, οξιά κλπ) και κωνοφόρων (μαυρόπευκο, έλατο, ερυθρελάτη, ρόμπολο κλπ) της ορεινής και ημιορεινής ζώνης – δάση με διάκενα κ καλλιέργειες της ημι-ορεινής ζώνης. |
Τροφικές Συνήθειες | Η αρκούδα είναι ζώο παμφάγο με προτίμηση στις τροφές φυτικής προέλευσης (κατά 85%) και έχει ανάγκη από μεγάλες ποσότητες τροφής για να συντηρήσει τον σωματικό της όγκο και τη δύναμή της. |
Κυοφορία | 7-9 μήνες |
Θηρευτές | Άνθρωποι |
Κατανομή του είδους στην Ελλάδα
Η γεωγραφική κατανομή της αρκούδας καλύπτει ένα μεγάλο μέρος της οροσειράς της Πίνδου με τα παρακλάδια της καθώς και την οροσειρά της Ροδόπης σε μια συνολική έκταση μόνιμης παρουσίας περίπου 13.500 τετ. χλμ. (δηλ. ~ το 10% της επικράτειας) ενώ η συνολική έκταση της κατανομή μαζί με τις περιοχές σποραδικής παρουσίας και επαναποίκησης καλύπτει 21.000 τετ.χλμ. Οι δύο πυρήνες κατανομής δεν επικοινωνούν γεωγραφικά μεταξύ τους. Ο σημερινός πληθυσμός καφέ αρκούδας στην Ελλάδα έχει εκτιμηθεί με την μέθοδο της γενετικής ταυτοποίησης σε 700 άτομα (ελάχιστο) έχοντας ως επίσημη πηγή την επιστημονική δημοσίευση του έργου LIFE ARCPROM (Tsalazidou-Founta et al. 2022).
Απειλές και Κίνδυνοι:
1. Υποβάθμιση/καταστροφή του βιότοπου από μεγάλα τεχνικά έργα (αυτοκινητόδρομοι, ΥΗΕ φράγματα κα), αλλά και τις δασικές πυρκαγιές και τις υλοτομίες χωρίς προδιαγραφές.
2. Παράνομη εξόντωση από δολώματα και λαθροθήρες
3. Αύξηση τροχαίων ατυχημάτων με θύματα αρκούδες
4. Έλλειψη ενημέρωσης του κοινού και ειδικότερα συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων που εμπλέκονται με τη διατήρηση του είδους (κτηνοτρόφοι, μελισσοκόμοι, κυνηγοί κα).
Αντιμετώπιση των απειλών:
1. Παρεμβάσεις για τον περιβαλλοντικό έλεγχο των έργων υποδομών και επιστημονική έρευνα για την παρακολούθηση των επιπτώσεων.
2. Διάδοση και χρήση μέτρων πρόληψης (ηλεκτροφόρες περιφράξεις/σκύλοι φύλαξης κοπαδιών)/ενημέρωση-ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκόμενων ομάδων
3. Συστηματικές εκστρατείες ενημέρωσης ευαισθητοποίησης του κοινού
4. Επιστημονική παρακολούθηση και παρεμβάσεις για την θωράκιση των αυτοκινητόδρομων με τη χρήση περιφράξεων κατάλληλων προδιαγραφών , λειτουργικών τεχνικών περασμάτων και τη υιοθέτηση άλλων αποτρεπτικών μέτρων